انواع نمک خوراکی

انواع نمک خوراکی: نمک یک ماده معدنی کریستالی است که از سدیم و کلر (NaCl) ساخته شده است. این دو عنصر برای زندگی ضروری هستند. ما نمی توانیم بدون آنها زندگی کنیم، زیرا آنها در بسیاری از فرآیندهای حیاتی بیولوژیکی نقش دارند.

در این مقاله گروه کارخانجات گل نمک به بررسی انواع نمک خوراکی می پردازد، از جمله :

نمک سیاه  (BLAEK SALT)

این نمک، تصفیه نشده و حاوی املاح است. رنگ این نمک به جای سیاه، صورتی خاکستری است و طعم سولفوری دارد و معمولاً در غذاهای هندی استفاده می شود.

نمک سیاه برای اولین بار از معادن آتشفشانی طبیعی در شمال هند و پاکستان و یا اطراف دریاچه دیدوانا به دست آمده است. کارشناسان پیشنهاد می کنند افراد مبتلا به فشار خون بالا بهتر است از نمک سیاه استفاده کنند زیرا این نمک دارای سدیم پایین تری نسبت به نمک معمولی است.

علاوه بر این نمک سیاه  نسبت به نمک معمولی حاوی مواد افزودنی کمتری است زیرا نمک سیاه به روش سنتی تهیه شده است و به اندازه نمک معمولی تحت فراوری قرار نمیگیرد.

نمک سیاه نسبت به نمک معمولی دارای مواد معدنی بیشتری است و باعث بهبود دستگاه گوارش شده و کمک به بهتر شدن پوست و تقویت مو می شود البته برای اثبات این ادعاها به تحقیقات بیشتری نیاز است.

مصارف نمک سیاه

• در بسیاری از ادویه جات ترکیبی مانند ماسالا و تندوری مقداری از این نمک را ترکیب میکنند.
• در تهییه چیپس و سیب زمینی و کلم بروکلی
• در ترشیجات و سالاد ها

خواص نمک سیاه

• تسکین اختلالات گوارشی
• ملین برای درمان یبوست
• استفاده از آب نمک سیاه برای کمک به درمان قارچ های پوستی
• تقویت رشد مو و درمان شوره سر
• مناسب برای فشار خون بالا

نمک سلتیک  (CELTIC SALT)

نام دیگر آن نمک خاکستری دریای فرانسه است. این نمک را از آب اقیانوس آرام در ساحل بریتانی فرانسه تهیه می کنند و حاوی میکرومینرال است. این نمک دستی تهیه می شود، بدین ترتیب که آب دریا را در سینی های چوبی، بدون تماس با فلز خشک می کنند.

نمک زبر  (COARSE SALT)

دانه های نمک زبر درشت تر است. آشپزهای حرفه ای بیشتر تمایل دارند از این نمک صنعتی استفاده کنند چون راحت تر می توانند آن را با انگشت به غذا اضافه کنند. این نمک رطوبت کمتری دارد، از این رو ماندگاری اش بیشتر است. از این نمک برای طعم دادن به انواع غذاها خصوصاً گوشت، ماهی ، سوپ ها و خورشت ها استفاده می کنند.

نمک ورقه ای  (FLAKE SALT)

نمک ورقه که شباهتی به دانه های برف دارد، با فرآیند طبیعی تأثیر باد و آفتاب تهیه می شود. آب شور را در سینی های پهنی قرار می دهند و پس از غلیظ شدن کمی حرارت می دهند تا ورقه های نمک حاصل شود.

گل نمک  (FLEUR DE SALT)

گل نمک از قدیمی ترین چاشنی ها است. این نمک خودجوش، کریستال هایی است که بطور طبیعی روی گودال های آب در حال تبخیر در شرایط آب و هوایی خاص تشکیل می شود و توسط سینی هایی از روی آب گودال جمع می شود. این نمک در فرانسه در منطقه ای بنام گراند (GUERANDE) به دست می آید و در هر منطقه آن را با طعم و عطر خاصی تهیه می کنند. این نمک برای طعم دادن به سالاد، سبزیجات بخارپز و گوشت های کبابی بسیار مناسب است.

نمک دریای فرانسه  (FRENCH SEA SALT)

این نمک از آب دست نخورده ی اقیانوس اطلس بدست می آید. برخلاف نمک های معمولی موجود در آمریکا، معمولاً تصفیه نشده است. از این رو بیشتر میکرومینرال های موجود در آب دریا را دارد. برای طعم دادن به سالاد، سبزیجات پخته و گوشت های کبابی بسیار مناسب است و هم به صورت آسیاب نشده و زبر و هم به صورت ساییده شده در دسترس مردم است.

نمک خاکستری  (GREY SALT)

نام دیگر آن نمک دریای سِلتیک است. نمکی مرطوب و تصفیه نشده است که در سواحل فرانسه تهیه می شود. رنگ آن خاکستری روشن است و گاهی رگه هایی از رنگ بنفش در آن دیده می شود. تهیه آن به همان روش دستی قدیمی است. این نمک در سال های اخیر شهرت زیادی در دنیای آشپزی یافته و به نظر بعضی ها بهترین نمک موجود است و به صورت دانه های درشت و پودر شده در دسترس است.

نمک خوب چگونه است؟

نمک خوراکي (edible salt) يک ماده معدني و بـلـورين است که عمدتاً از سـديم کلرايد (sodium chloride) تشـــکيل يافته است. از جمله مصارف نـمک خوراکـي مي تـوان بـه طـعم دهـي بـه مـواد غـذايـي، به عنوان يک نـگهدارنده مـواد غـذايـي (جلـوگيري از فسـاد مـــواد غذايي) و تردکننده گوشت اشاره کرد.

تقسيم بندی انواع نمک

• سنـگ نمک (rock salt): سـنگ نـمـک يـا هاليت (halite) يــک نمک تصفيه نشده یا همان کانی سدیم کلراید (NaCl) است، به رنـگ خاکستري و ممـلو از نـاخالـصي است. اين نمک در بسیاری از صنایع مختلف کاربرد دارد.
• نمک سفره (table salt): نمک طعام نمکی متبلور شده و دانه بندی مکعبی بسیار بسیار ریز که به عنوان چاشنی در غذا کاربرد دارد، که معمولاً با يد غني سازي شده است.
• نمک دريا (sea salt): اين نوع نمک با تبخير آب دريا و اقيانوسها حاصل ميشود که نام دیگر آن نمک خام می باشد، ترکيبات شيميايي نمک دريا شامل سديم، کلرايد، سولفات، منيزيوم، پتاسيم و کلسيم است. نمک دريا تصفيه نشده و فاقد يد ميباشد و تولید این نوع نمک به دوران ما قبل تاریخ باز می گردد.
• نمک ترش (SOUR SALT): سدیم سیرات که نمک مرکبات نام دارد، نمک ترش که از ميوه هاي اسيدي نظير ليمو ترش استخراج ميشود که کاربردهای فراوانی در صنایع غذایی دارد.

تاثیر انواع نمک خوراکی در سلامتی

تأثیرات سلامتی نمک شرایطی است که همراه با مصرف نمک خیلی زیاد یا خیلی کم است. نمک ماده معدنی است که در درجه اول از کلرید سدیم (NaCl) تشکیل شده و در مواد غذایی هم برای حفظ و هم برای طعم دادن استفاده می شود. یون های سدیم به مقدار کم توسط اکثر موجودات زنده، مانند یون های کلرید، در مقادیر کمی مورد نیاز هستند. نمک در تنظیم مقدار آب (تعادل مایعات) بدن نقش دارد. یون سدیم به خودی خود برای سیگنالینگ الکتریکی در سیستم عصبی استفاده می شود.

میزان مصرف انواع نمک خوراکی

سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند که بزرگسالان بیش از ۵ گرم (دقیقاً زیر یک قاشق چای خوری) نمک در روز مصرف کنند. WHO همچنین توصیه می کند که میزان مصرف نمک برای کودکان ۲ تا ۱۵ ساله بر اساس نیاز انرژی آنها نسبت به بزرگسالان تنظیم شود.

مصرف زیاد سدیم (۵ گرم نمک در روز) و مصرف ناکافی پتاسیم (کمتر از ۳.۵ گرم در روز) با فشار خون بالا و افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط بوده است.به عنوان یک ماده مغذی اساسی ، سدیم در عملکردهای مختلف سلولی و اندام نقش دارد. مصرف نمکی که خیلی کم باشد، کمتر از ۳ گرم در روز ، همچنین ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و مرگ زودرس را افزایش دهد.

راه های مصرف صحیح نمک

نمک خوراکی یکی از ماده های مورد نیاز بدن ماست که باعث انتقال پیام های عصبی و کارکرد صحیح عضلات میشود، در حال حاضر مصرف نمک در ایران بسیار بالاست.

مصرف صحیح نمک خوراکی روزانه باید بین ۲ تا ۳ گرم باشد اما متأسفانه مصرف نمک در کشور ما حدود ۱۰ گرم می باشد.

مصرف  بالای نمک منجر به بیماری هایی از جمله فشار خون، بیماری های قلبی عروقی، کلیوی، چاقی و…. می گردد.

نمک اضافه در بدن تنها از طریق کلیه ها و ادرار دفع می گردد، اما در صورت اختلال در کلیه ها یا مشکل در دفع ادرار باعث میشود نمک اضافی در بدن ما باعث جمع شدن آب در بدن یا همان احتباس آب گردد و که تمام بدن یا قسمت هایی از نواحی بدن دچار ورم گردد.

در هنگام فعالیت های شدید بدنی و یا اسهال با استفاده از نمک میتوانید املاح از دست رفته بدن را برگردانید.

هضم بهتر غذا با نمک

در هنگام استفراغ اسید معده کم میشود و این کم شدن باعث هضم ناصحیح غذا می گردد که برای ایجاد اسید معده میتوان از نمک استفاده کرد.

در بسیاری از دستورات دین اسلام در مورد نمک اینگونه ذکر شده است که قبل و بعد از غذا حتماً مقداری بسیار کم از نمک استفاده کنید زیرا کمک به هضم بهتر غذا میکند بخصوص غذا های حاوی نشاسته.

افرادی که دچار بیماری های قلب و فشار خون بالا می باشند به نکات غذایی مرتبط با نمک توجه کنید:

• هنگام پخت غذا از نمک کمتری استفاده کنید.
• از آوردن نمکدان بر سر سفره خودرایی فرمایید.
• استفاده از غذاهای کنسرو شده و حاوی مواد نگه دارنده پرهیز کنید.
• برای بهتر شدن طعم غذاها از ادویه ها و طعم دهنده ها شوید، آویشن، سیر و لیمو استفاده کنید.
• مصرف غذاهای شور مثل آجیل، چیپس، پفک، انواع شور، ماهی دودی، سوسیس، کالباس و فست فود را کاهش دهید.
• نکته مهم :در هنگام خرید نمک همواره باید به تاریخ مصرف نمک، وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت و عبارت “تصفیه شده” بر روی بسته بندی نمک دقت نمود.